دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

مدح ظل السلطان(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 صبح چو سر زد ز کوه، مهر درخشان               ماه من از در رسید، خرم و خندان شاخه ریحان نهاده بر گل سورى                    طره پیچان فکنده برمه تابان بسته به موى رقیق، کوه دماوند                  هشته به درج عقیق، گوهر غلطان گشته بلاخیز از دو جزع  یمانى                     گشته شکر ریز از دو لعل بدخشان  نرگس مکحول  او ز باده خمارین                     سنبل مقتول او ز باد پریشان طلعت زیباى او چو ماه منور                          قامت رعناى او چو سرو خرامان خازن گنج روان نموده دو افعى                    خادم باغ...

شرح احوال و زندگانى ابوالعباس فضل بن حاتم نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
 ابوالعباس فضل بن حاتم نی‌ریزی، ستاره‌شناس و ریاضیدان نامدار ایرانی که در سده سوم و اوایل سده چهارم هجری قمری می‌زیسته است. مستشرقان به لاتینی او را آناریتیوس نامیده‌اند. این دانشمند بزرگ، آثار متعدّد و مهمی در ریاضیات و ستاره‌شناسی از خود بر جای گذاشته امّا باوجوداین، دانسته‌های ما درباره شرح احوال و زندگانی او بسیار اندک است.  او درنی‌ریزی ولادت یافت. تاریخ تولّد وی دانسته نیست، امّا با توجه به شرح احوال و تاریخ وفاتش می‌بایست در نیمه اول سده سوم...

نامه‌ی هفتم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از افاخم نوشته نفسی فداؤک لا لقدری بل اری اِنَّ ‌الشعیرَ وقایهُ الکافورِ(1) اما بعد هر چند آینه ضمیرِ منیرِ بیضا نظیر(2) که نمودار تجلیّات غیبی و الهامات لاریبی(3) و مظهر عکوس(4) شموس حقایق و مطرح(5) اشعه‌ی دقایق و مَحَطِّ(6) انوار معارف و محل اسرار عوارف مثابه(7) جام جهان نما حاکی از حقایق اشیاء است آیینه‌ی خداست ضمیر منیر دوست اظهار ماجری خود آنجا چه حاجت است هُوَ البَحرُ جوداً والکِرامُ جداول هوالشمس قدرا والملوکُ کواکب(8) نسیم اخلاقش چون باد بهار...

حکم ابقای سیداشرف شیخ‌الاسلام نی ریز ( و توضیحات تکمیلی آیت الله فقیه امام جمعه نی ریز)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی »
          «چون پیوسته رعایت حال و توجه احوال هریک از ارباب فضل و کمال و اصحاب دانش و افضال خاصه که به نسب شرافت و حسب لیاقت اصلی باشند منظور نظر و پیشنهاد خاطر است از آنجا که جناب مستطاب شریعتمعاب ملاذالاناب آقا سید اشرف شیخ الاسلام نی‌ریز زید فضله از مروجین دین مبین و از ذراری طیبین طاهرین است در دعاگویی دوام دولت ... و ترویج قوانین شریعت ریاضت کشیده و مستوجب افاضت گشته و همواره ترضیه‌ی خاطر...

شرح احوال عبدالحسین نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » عبدالحسین نیریزی(فرزند علی) »
    عبدالحسین نیریزى، فرزند على، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزده هجرى قمرى است.      نسخه‏ اى از تحفه الزائر علامه محمدباقر مجلسى (متوفى 1110 یا 1111 ه . ق.) به قلم او در دست است.      تحفه الزائر: به قلم نسخ و تاریخ 1231 ه . ق.، عنوان ها با جوهر سرخ نوشته شده، بالاى برخى کلمات، خط سرخ کشیده شده و برگه اى اوّل و آخر فرسوده است. این اثر به شماره ردیف 1196 و شماره ثبت...

حاج میرزا عبدالرحیم طبیب نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است.   حاج میرزا عبدالرحیم فرزند حکیم محمدکاظم نی‌ریزی یکی از اطبای معروف فارس بوده است. کتاب قانون ابوعلی‌سینا، دانشمند شهیر ایران از جانب سلطان محمد، پادشاه مقتدر عثمانی به یکی از پزشکان ایرانی هدیه می‌شود. این کتاب پس از فوت او به مالکیت پدر حاج میرزا عبدالرحیم طبیب درمی‌آید که پس از فوتش به پسرش  به ارث می‌رسد. میرزا عبدالرحیم از این کتاب بهره‌ فراوان برد و بر معلومات خود افزود...

نامه‌ی هشتم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
سواد رقمی است که مرحوم شمس‌المعالی نوشته چون از روزی که قادر بی‌چون و حاکم حُکمِ: کن‌فیکون (۱)، دیباچهٔ کتاب دارایی جهان را به نام نامی شهریار تاجدار موشّح (۲) ساخته و افسر فرمانروایی کیهان را به تارک (۳) مبارک پادشاه صاحب قِران مطرّز (۴) داشته دانشوران جهان را شهدِ نشاط در کام و صهبایِ (۵) مراد در جام است ما نیز به جهت تکثیر دعاگویان و توفیر (۶) شکرگزاران این دولت قوی مکنت و سلامتی ذاتِ اقدس و وجودِ مقدس، همت بر ترفیهِ...

نامه‌ی دوم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از سادات نوشته روحی فداک یا ذاالمعالی(1) و معدن‌الادب سیّدنا و ابن سیّدالعرب ای خلاصه‌ی دودمان رسالت و نُقاوه‌ی(2) خاندان سیادت ای نخبه‌ی اعزّه و اشراف وای زبده‌ی آل(3) عبد مناف(4) یا عقد منتظم‌النبوه بیت مختلف-الملائک(5) یابن الفواطم(6) و العواتک(7)، الترائک(8) و الارائک(9)! شب گذشته که به ملاقات آن مخدومْ مسرور و به صحبت شریفْ محظوظ بود و خلاف ادب دانستم که با شما در مقام جسارت برایم اوّلا اینکه مقصود از تحصیل علوم...

زندگی نامه سلمان فروتنی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » سلمان فروتنی »
سلمان فروتنی از بزرگان آباده طشک نی‌ریز او فرزند محمد خان بود و به سال ۱۲۷۸ خورشیدی در آباده‌ طشک دیده به جهان هستی گشود. سلمان در سن ۷ تا ۸ سالگی به مکتب‌خانه رفت و از نعمت خواندن و نوشتن برخوردار گردید و پس از آن به زراعت و دامداری مشغول شد. سلمان در  سال ۱۳۰۰ خورشیدی با سروناز (دختر الیاس مهر علی) ازدواج می‌کند؛ و از این پیوند صاحب فرزند نمی‌شود. وی به سال ۱۳۲۱ خورشیدی در پی کمیاب و...

خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهم‌ترین و تنها اثر مدون شعله نی‌ریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...